Prace IGiK - zeszyt 109 tom LI

cena 40 zł

Wojciech Janusz
Metoda obliczania pionowych przemieszczeń i deformacji fundamentu budowli z identyfikacją i uwzględnieniem symptomów jego nieciągłości

W pracy przedstawiono metodę obliczania przemieszczeń i deformacji fundamentu na podstawie pomierzonych osiadań zespołu zastabilizowanych na nim reperów kontrolowanych. Przyjęto założenie, że duże różnice osiadań reperów położonych w małych wzajemnych odległościach mogą być symptomem podzielenia fundamentu na odrębne monolityczne części i omówiono metodykę obliczania przemieszczeń każdej z nich względem jednolitego układu odniesienia i względem siebie oraz metodykę obliczania zmian kształtu każdej z tych monolitycznych części. Metodykę obliczeń zilustrowano na trzech przykładach.

Jan Kryński, Maciej Moskwiński, Yevgen M. Zanimonskiy
Analiza wieloletniego ciągu wyznaczeń czasu obrotowego w Borowej Górze

Niniejsze opracowanie stanowi próbę podsumowania wyników wieloletnich obserwacji astronomicznych, prowadzonych od 1963 roku w Obserwatorium Geodezyjno-Geofizycznym Instytutu Geodezji i Kartografii w Borowej Górze przy użyciu instrumentu przejściowego. W krótkim rysie historycznym poprzedzającym zasadniczą część opracowania zawarto opis zmian instrumentalnych, technologicznych i metodycznych towarzyszących pozyskiwaniu i wstępnemu opracowywaniu obserwacji czasu obrotowego w Obserwatorium w Borowej Górze oraz dotychczasowemu wykorzystaniu tych obserwacji. Zachowany materiał obserwacyjny i obliczeniowy poddany został ocenie w aspekcie jego przydatności do kompleksowej analizy. Pomocne w opracowaniu istniejącego materiału obserwacyjnego było uporządkowanie, zweryfikowanie i zarchiwizowanie, a następnie przeliczenie z systemu katalogu FK5 na system Katalogu Hipparcos.
Zachowany materiał obserwacyjny, w szczególności ciąg obserwacji z okresu ostatnich 19.5 lat, stanowi unikalne źródło informacji o zachowaniu się w czasie długości astronomicznej Obserwatorium w Borowej Górze. W niniejszej pracy zestawiono i przeanalizowano dotychczasowe wyniki opracowania obserwacji czasu obrotowego. Dokonano oceny błędu systematycznego obserwacji długości astronomicznej w Borowej Górze oraz stosowanej wartości konwencjonalnej długości astronomicznej instrumentu przejściowe-go w Borowej Górze i zaproponowano nową jej wartość. Przeanalizowano wyniki wyznaczeń współczynników równania borowogórskiego. Przeprowadzono także kompleksową analizę widmową wieloletniego ciągu obserwacyjnego z okresu 1986.0–2005.5, wyodrębniono wyrazy okresowe ciągu oraz wyznaczono parametry numerycznego modelu tego ciągu.

Ireneusz Ewiak, Romuald Kaczyński
Określenie zakresu korekcji geometrycznej zobrazowań Ikonos oraz Quickbird

W artykule przedstawiono metodykę korekcji geometrycznej panchromatycznych wysokorozdzielczych obrazów satelitarnych zarejestrowanych przez systemy satelitarne Ikonos oraz QuickBird. Zbiór danych w każdym systemie obejmuje matrycę obrazu oraz współczynniki funkcji wymiernej (Rational Polynomial Coefficient, RPC) określające ścisły związek pomiędzy współrzędnymi obrazowymi sceny a układem współrzędnych terenowych.
Określono dokładność geometryczną każdej z matryc obrazowych oraz zakres ich korekcji dla różnych wariantów metodycznych uwzględniających pomiary fotogrametryczne punktów osnowy terenowej.
W poszczególnych wariantach korekcji geometrycznej scen wykorzystano ścisły matematyczny model każdego z sensorów (model Toutina w oprogramowaniu PCI Geomatica), współczynniki funkcji wymiernej RPC dostarczone przez dystrybutora danych oraz wyznaczone na podstawie pomiarów współrzędnych obrazowych punktów osnowy fotogrametrycznej.
W każdym wariancie przeprowadzono analizę wpływu liczby i rozmieszczenia fotopunktów na dokładność orientacji sceny.
Wykazano, że optymalny rezultat orientacji sceny Ikonos uzyskuje się, wykorzystując zestaw współczynników RPC skorygowany wynikami pomiaru fotogrametrycznego 5 fotopunktów, zaś w procesie korekcji geometrycznej sceny QuickBird optymalny rezultat zapewnia ścisły matematyczny model sensora wraz z zestawem 9 fotopunktów symetrycznie rozmieszczonych na scenie.
Stwierdzono, że zakres korekcji geometrycznej jest większy dla sceny Ikonos, zaś dokładność geometryczna skorygowanych obrazów jest zbliżona.

Anna Wrochna
Zasady doboru treści mapy podkładowej do prezentacji kartograficznych opracowań tematycznych

W artykule przedstawiono wyniki projektu badawczego, którego celem było opracowanie zasad doboru treści mapy podkładowej do prezentacji kartograficznych opracowań tematycznych. W wyniku tego projektu badawczego powstała cyfrowa mapa podkładowa Polski o szczegółowości skali 1:200000.
Przedstawiono zasady doboru treści, które umożliwiły opracowanie cyfrowej mapy podkładowej pozwalającej na szybkie uzyskiwanie podkładów kartograficznych o zróżnicowanym zasięgu terytorialnym i różnym stopniu szczegółowości treści, dostosowanym do potrzeb wynikających z problematyki stanowiącej główną treść map tematycznych.
Zaprezentowano strukturę zbioru danych cyfrowej mapy podkładowej Polski oraz wskazano przykłady wykorzystania tego zbioru przy tworzeniu wybranych map tematycznych

Albina Mościcka
Wykorzystanie informacji zapisanych w układzie pól odniesienia przestrzennego do sporządzania wektorowych map tematycznych

W artykule przedstawiono metodę sporządzania wektorowych map tematycznych z wykorzystaniem informacji zapisanych w układzie pól odniesienia przestrzennego. Zaprezentowano podstawy metodyczne oraz wyniki prac eksperymentalnych. Zastosowany sposób upraszczania i wygładzania konturów jednostek tematycznych miał na celu eliminację rastrowej formy prezentacji mapy tematycznej. Załączono analizę dokładności otrzymanych wyników oraz przykład opracowanej mapy wektorowej.