Andrzej Sas-Uhrynowski - Seria Monograficzna nr 3
cena: 25 zł
Absolutne pomiary grawimetryczne w Polsce (poz. w języku angielskim)
W latach 1994–1999 została założona w Polsce nowa podstawowa osnowa grawimetryczna kraju. Osnowa oparta jest na 12 punktach tzw. punktach absolutnych, na których pomiary zostały wykonane 5-ma grawimetrami balistycznymi: FG5-101, FG5-107, JILAg-5, IMGC i ZZG. Punkty absolutne zostały wybrane, zgodnie z rekomendacjami Międzynarodowej Komisji Grawimetrycznej, na najniższych kondygnacjach budynków takich jak obserwatoria, muzea, szkoły, kościoły itp. Daje to nadzieję, że punkt absolutny przetrwa w nienaruszonym stanie co najmniej kilkadziesiąt lat. Opracowanie zawiera szczegółowe opisy wszystkich punktów absolutnych. Pomiary były wykonywane przez zespoły: niemiecki, amerykański, fiński, włoski i polski. Ponieważ na kilku punktach, na których pomiary były powtarzane różnymi grawimetrami, wyniki różniły się nawet o 30 mikrogali, zaszła konieczność przeprowadzenia ich weryfikacji. W tym celu wykonano bezpośrednie pomiary nawiązujące pomiędzy punktami absolutnymi za pomocą zespołu czterech grawimetrów LaCoste & Romberg. Pomiary wykonano na 25 tzw. długich przęsłach (160–300 km). Wyniki wyznaczeń absolutnych i wyniki nawiązań względnych poddano wspólnej analizie, która umożliwiła dokonanie eliminacji grawimetrów nie spełniających założonych kryteriów pewności – IMGC i ZZG. Pozostałe grawimetry: FG5-101, FG5-107 i JILAg-5, których wskazania nie różniły się więcej niż 3 mikrogale, uznano za reprezentujące międzynarodowy standard grawimetryczny. Ich wskazania przyjęto jako wzorzec dla polskiej grawimetrycznej osnowy podstawowej. Wyniki pomiarów względnych na 685 przęsłach osnowy wyrównano w nawiązaniu do 12 wyżej wspomnianych punktów absolutnych oraz do 3 punktów na terytorium Niemiec. Uzyskano w rezultacie zbiór wartości przyspieszenia siły ciężkości dla 354 punktów osnowy, która stanowi jednorodną sieć pod względem poziomu grawimetrycznego i grawimetrycznej skali, jak również pod względem dokładności i konstrukcji.