Elżbieta Welker - Seria Monograficzna nr 17
Cena 40 zł.
Sposoby pozyskiwania informacji o elementach pola magnetycznego Ziemi i ich wykorzystanie w geodezji i nawigacji
Praca zawiera podstawowe informacje o polu magnetycznym Ziemi, niezbędne dla praktykujących geodetów, a także dla innych specjalistów, którzy w swojej pracy stosują instrumenty i urządzenia do pomiarów składowych elementów pola geomagnetycznego. Po krótkim opisie historycznych pomiarów magnetycznych wykonywanych na terenach obecnej Polski, został przedstawiony 60-letni dorobek pracowników Pracowni Magnetycznej IGiK (obecnie Zakładu Geodezji i Geodynamiki). Dorobek ten obejmuje całokształt prac związanych z tworzeniem osnów magnetycznych w Polsce powojennej – projektowanie, opracowywanie standardów pomiarowych, pomiary na punktach magnetycznych, opracowanie obserwacji i analizę wyników pomiarów oraz przedstawienie ich w postaci kartograficznej. Opisane zostały także instrumenty wykorzystywane do pomiarów magnetycznych oraz procedury pomiarowe wypracowane przez pracowników IGiK w toku długoletniej praktyki. Znaczna część pracy została poświęcona badaniom zmian wiekowych pola geomagnetycznego. Ich znajomość jest niezbędna do aktualizacji wyników pomiarów magnetycznych i ich redukcji do wybranej epoki, przy wykorzystaniu opracowanych w IGiK i opisanych w pracy metod.
Opisany w pracy bank danych geofizycznych, utworzony w IGiK od podstaw, zawiera wszystkie dane o wynikach pomiarów magnetycznych w Polsce, zarówno archiwalnych, jak i współczesnych. Bank zawiera także dane dotyczące punktów wiekowych w krajach sąsiednich oraz średnie roczne wartości elementów pola geomagnetycznego uzyskane z rejestracji w obserwatoriach magnetycznych Europy. W pracy zostały opisane wyniki opracowywanych zmian wiekowych pola geomagnetycznego w latach 1955–2010 oraz ich wykorzystanie do tworzenia map izolinii i izopor elementów pola geomagnetycznego, a w szczególności deklinacji magnetycznej. Przedstawiona została też informacja o współpracy IGiK z innymi instytutami i jej wyniki. Pracę kończy krótka prognoza kierunku rozwoju wyznaczeń i badań pola geomagnetycznego.
Do pracy został dołączony Załącznik, w którym zostały opisane procedury pomiarowe stosowane na punktach magnetycznych sieci podstawowych, na lotniskach i innych wybranych obiektach oraz procedury stosowane przy atestacji instrumentów. Zostały także zebrane wzory stosowanych dzienników pomiarowych i arkuszy atestacyjnych.