System informacji czasowo-przestrzennej
Projekt badawczy finansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego nr N526013 32/1086 (2005 – 2009):
Kierownik projektu: dr hab. inż. Adam Linsenbarth
Zainteresowanie kartograficzną prezentacją zjawisk zmiennych w czasie i przestrzeni znacznie nasiliło się w ciągu ostatnich kilku lat [Pelekis i in., 2003]. Sytuacja ta była jednym z czynników podjęcia prac badawczych nad koncepcją czasowo-przestrzennego systemu informacji o wydarzeniach biblijnych.
System informacji przestrzennej umożliwia gromadzenie, przetwarzanie i prezentację informacji przestrzennych zmiennych w czasie. Możliwe jest więc, z pomocą GIS, zgromadzenie i zaprezentowanie na mapie informacji o wydarzeniach historycznych. Wydarzenia posiadają tę cechę, iż zmieniają się wraz z upływem czasu i rozgrywają się w różnych miejscach przestrzeni geograficznej. Zatem zdefiniowanie takiego wydarzenia wymagało określenia zarówno tego, kiedy oraz gdzie wydarzenie miało miejsce. Wydarzenia historyczne są zatem przykładem typowego zjawiska czasowo-przestrzennego.
Celem projektu pt. ”Koncepcja kompleksowego systemu informacji czasowo-przestrzennej o zdarzeniach i źródłach historycznych na przykładzie terenów biblijnych” było opracowanie koncepcji, wypracowanie metodologii projektowania i realizacji systemu informacji czasowo-przestrzennej o zdarzeniach i źródłach historycznych. Założono, że tego rodzaju system powinien umożliwić usystematyzowanie informacji o zdarzeniach historycznych, przeprowadzanie analiz czasowo-przestrzennych oraz badanie relacji pomiędzy wydarzeniami biblijnymi.
Obszarem testowym objęto tereny biblijne. O wyborze tego rejonu zadecydowało rosnące zainteresowanie Pismem Świętym przy jednoczesnym braku jednolitych i rzetelnych opracowań kartograficznych, dokumentujących wydarzenia opisywane w Starym i Nowym Testamencie.
Założenia
Znajomość geografii biblijnej jest kluczowym punktem odtworzenia i zrozumienia wydarzeń biblijnych. Wydarzenia opisane w Biblii związane są z obiektami geograficznymi, które ulegały zmianom na przestrzeni wielu tysięcy lat. Zmiany te dotyczą zarówno lokalizacji obiektów geograficznych (np. zburzenie miasta i jego odbudowanie w innym miejscu), jak i stosowanego nazewnictwa (np. zmiana nazwy miejscowości). Dlatego też efektywne dokumentowanie informacji o wydarzeniach biblijnych wymaga narzędzia, które umożliwi gromadzenie, przetwarzanie i prezentację informacji przestrzennych zmiennych w czasie. Takim narzędziem z powodzeniem może być system informacji przestrzennej, którego architektura uwzględniać będzie czasowo-przestrzenny model danych.
W propozycji projektu założono, że badania właściwości kompleksowego systemu informacji czasowo-przestrzennej zostaną przeprowadzone na przykładzie systemu składającego się z:
- kartograficznej bazy referencyjnej, stanowiącej bazę podkładową
- czasowo-przestrzennej bazy obiektów geograficznych, występujących w Biblii oraz
- czterowymiarowej tematycznej bazy danych.
Założono, że baza referencyjna powinna zawierać te elementy przestrzeni geograficznej, które na przestrzeni wielu tysięcy lat nie uległy zmianie (lub najmniej się zmieniły). Uznano, że takimi elementami są rzeźba terenu (prezentowana jako cieniowany numeryczny model terenu) oraz hydrografia. Z bazy referencyjnej generowana będzie mapa podkładowa, wspólna dla wszystkich opracowywanych map wydarzeń tematycznych.
Mapa podkładowa w skali 1:20 000 000
Mapa podkładowa w skali 1:1 000 000
 |
 |
|
Fragment mapy podkładowej w skali 1:200 000 z podkładem cieniowanym |
Fragment mapy podkładowej w skali 1:200 000 z podkładem satelitarnym |
Przyjęto, że pozostałe bazy danych powinny zawierać informacje niezbędne do przedstawienia konkretnych wydarzeń biblijnych, m. in.: biblijne obiekty geograficzne, obszary zamieszkiwane przez plemiona, trasy wędrówek itp. Prezentowane wydarzenia biblijne będą wizualizowane na tle mapy referencyjnej, poprzez uzupełnienie jej danymi tematycznymi, w tym m. in. obiektami geograficznymi charakterystycznymi dla okresu, kiedy wydarzenie miało miejsce i które są istotne z punktu widzenia przebiegu konkretnego wydarzenia z Biblii.