Masowe kwitnienie Bałtyku na zobrazowaniach satelitarnych

Dodano: 26 lipca 2019

Jak co roku w sezonie letnim turyści borykają się z problemem kwitnienia Bałtyku i występowania w tym czasie sinic. W ubiegłym roku w lipcu z powodu sinic w najgorszym momencie zamkniętych było aż 50 nadbałtyckich plaż. Bieżący rok także odznacza się powszechnym występowaniem tych bakterii, przez które już 21 kąpielisk od Półwyspu Helskiego po Mierzeję Wiślaną, zostało zamkniętych. Sytuacja jest niestety charakterystyczna dla naszego akwenu, a fitoplankton i sinice są obecne w wodach Zatoki Gdańskiej niemal przez cały rok, szczególnie w okresach występowanie wysokich temperatur.

Do rozwoju takiej sytuacji w pewnym stopniu przyczynia się człowiek. Sinicom sprzyjają m.in. zawierające fosforany i azotany nawozy dostające się do wód z obszarów rolniczych, a także ocieplający się klimat oraz słabe falowanie i powolna wymiana wód Bałtyku z Morzem Północnym. Dodatkowo niskie zasolenie wody powoduje, że jedynie tu w sezonie letnim masowo występuje toksyczny gatunek Nodularia spumignea.

Sinice należą do królestwa bakterii, są samożywne – zdolne do tlenowej fotosyntezy i zawierają chlorofil. Ponieważ krzywa spektralna chlorofilu ma charakterystyczny przebieg, zestawienie odpowiednich zakresów widma elektromagnetycznego, pozwala zidentyfikować jego skupiska nawet z pułapu satelitarnego.

Zjawisko kwitnienia Morza Bałtyckiego szczegółowo obrazują dane z satelity Sentinel-2 o rozdzielczości przestrzennej 10m. Zdjęcia satelitarne wyraźnie ukazują skalę występowania tego problemu, dając możliwość porównania sytuacji przed zakwitem oraz w jego trakcie. Prezentowane zobrazowania wykonane zostały 30 czerwca oraz 20 lipca i takie ich zestawienie pozwala uchwycić zachodzące zmiany oraz w dość intuicyjny sposób ocenić bieżącą sytuację. Dzięki europejskiemu programowi monitoringu Ziemi Copernicus zapewnione zostają dokładne oraz aktualne informacje, umożliwiające skuteczniejsze zarządzanie środowiskiem. Instytut Geodezji i Kartografii zbiera i przetwarza wspomniane dane oraz z ich wykorzystaniem monitoruje widoczne skutki różnych zjawisk środowiskowych.