Nowoczesne Technologie Satelitarne: Zastosowanie Mozaik Sentinel-1 do Monitorowania Zmian Powierzchni w Polsce
Nowoczesne Technologie Satelitarne: Zastosowanie Mozaik Sentinel-1 do Monitorowania Zmian Powierzchni w Polsce
W dobie dynamicznych zmian klimatycznych i antropogenicznych, nowoczesne technologie satelitarne odgrywają kluczową rolę w monitorowaniu i zarządzaniu przestrzenią oraz zasobami rolnymi. Instytut Geodezji i Kartografii opracował Krajowe Mozaiki Zmian, bazujące na radarowych zobrazowaniach Programu Copernicus Sentinel-1 z lat 2021, 2022 i 2023. Mozaiki powstały w ramach projektu FPCUP Agriculture[i], który miał na celu dostarczenie cennych narzędzi wspierających Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) oraz Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR), a także agencje regionalne i lokalne, w ich działaniach na rzecz sektora rolnego w Polsce. Dzięki zaawansowanym analizom zobrazowań radarowych, mozaiki umożliwiają szczegółowe monitorowanie zmian sezonowych i międzyrocznych zachodzących w przestrzeni naszego kraju.
Metodologia, zastosowanie oraz interpretacja Mozaiki Zmian Sentinel-1 (2021-2022-2023)
Krajowa Mozaika Zmian Sentinel-1 została opracowana na podstawie danych zebranych w okresie kwiecień-wrzesień lat 2021, 2022 i 2023. Wykorzystując technologię zobrazowań radarowych, mozaika przedstawia zmiany w stanie analizowanej powierzchni w różnych sezonach wegetacyjnych. Każda z trzech warstw obrazu RGB odpowiada innemu sezonowi wegetacyjnemu, co pozwala na identyfikację zmian w okresach międzyrocznych.
W przedstawionej kompozycji RGB, różne barwy odpowiadają specyficznym zmianom w stanie analizowanej powierzchni:
- Jasna barwa niebieska: może wskazywać na wycinkę lasu przeprowadzoną w latach 2022-2023.
- Ciemniejszy niebieski: może oznaczać wycinkę lasu w okresie 2021-2022.
- Pomarańczowe i czerwone barwy: sugerują powstanie nowych inwestycji budowlanych (infrastruktura drogowa, nowe osiedla, inna zabudowa) w okresach odpowiednio 2022-2023 oraz 2021-2022.
- Barwy białe, szare, czarne: pozwalają na identyfikację obszarów o stabilnej strukturze, bez znaczących zmian w okresie 2021-2023, takich jak lasy, powierzchnie zabudowane i akweny wodne.
Powyższa mapa Warszawy, przedstawia przykłady nowych inwestycji budowlanych w latach 2022-2023 oraz 2021-2022, takie jak:
- Kładka na Wiśle – kładka pieszo-rowerowa na Wiśle w Warszawie, łącząca Powiśle ze Starą Pragą
- rozbudowa Zakładu Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych (ZUSOK), czyli nowoczesnej spalarni śmieci na granicy Targówka i Rembertowa w Warszawie.
- budowa zajezdni tramwajowej , w dzielnicy Białołęka - Zakład Realizacji Przewozów „Annopol”
- nowe osiedle mieszkalne przy ul. Żupniczej
Sezonowe Mozaiki Zmian Sentinel-1 (2022 i 2023)
Oprócz Krajowej Mozaiki Zmian Sentinel-1 opracowane zostały mozaiki sezonowe dla lat 2022 oraz 2023, gdzie poszczególnym kanałom RGB mozaiki odpowiadają produkty złożone z danych z okresów dwumiesięcznych (R – kwiecień/czerwiec, G – lipiec/sierpień, B – wrzesień/październik). Ich interpretacja pozwala m.in. na ocenę terenów rolniczych pod kątem występujących na nich upraw/grup upraw i tak np. barwy żółte mogą wskazywać na występowanie upraw ozimych, podczas gdy niebieskie barwy mogą sugerować obecność upraw jarych lub odkrytej gleby w początkowym okresie sezonu.
Krajowe Mozaiki Sentinel-1, opracowane przez Instytut Geodezji i Kartografii, stanowią innowacyjne narzędzie do monitorowania zmian stanu powierzchni w Polsce. Wykorzystanie danych z zobrazowań radarowych umożliwia precyzyjne śledzenie zmian sezonowych i międzyrocznych, co jest nieocenione zarówno dla agencji rolnych, jak i indywidualnych rolników. Dzięki wsparciu programu Copernicus, Polska zyskuje nowoczesne rozwiązania, które pomagają w zarządzaniu zasobami rolnymi w obliczu dynamicznych zmian klimatycznych.
Więcej informacji oraz szczegółowy opis interpretacji produktu można znaleźć na stronie https://fpcup.pl/agri/, natomiast mapy na serwisie pod linkiem https://serwisagri.fpcup.pl/.
[i] Finansowanie: Caroline Herschel Framework Partnership Agreement on Copernicus User Uptake, FPA 275/G/GRO/COPE/17/10042, Komisja Europejska; Projekt międzynarodowy współfinansowanego ze środków programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pn. “PMW” w latach 2019-2021; umowa nr 275/G/GRO/COPE/17/10042; 202010-SI2.833214