Prof. dr hab. Katarzyna Dąbrowska – Zielinska - AUSTRALIA

Dodano: 26 stycznia 2024

     Podczas sześciotygodniowego pobytu w Australii odwiedziłam miejsca związane z moją pracą nad doktoratem na Australijskim Narodowym Uniwersytecie, który współpracował z CSIRO (Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation). CSIRO jest narodową organizacją naukową Australii i jednym z największych i jednocześnie najbardziej zróżnicowanych instytutów badawczych na świecie. Badania tam prowadzone koncentrują się na wyzwaniach, przed którymi stoi kraj. Stacja badawcza CSIRO z pomiarami lizymetrycznymi ewapotranspiracji i pomiarami aerodynamicznymi, gdzie wykonywałam pomiary teledetekcyjne i opracowywałam pomiary z satelitów NOAA AVHRR, znajdowała się w odległości 300 km od Canberry, na obszarze lasów eukaliptusowych. Stacja już nie istnieje, a obszar ten zajęty został przez roślinność wkraczającą w każdą wolną przestrzeń.

     W CSIRO w Canberze miałam okazję spotkać się z Liderem Misji Aqua Watch - dr Alexem Held.

Dr Alex Held – Lider Misji Aqua Watch

     W ramach Misji Aqua Watch, informacja pochodząca z hiperspektralnych czujników optycznych satelitarnych i czujników in-situ wraz z analizą danych i sztuczną inteligencją, tworzy zintegrowany system zapewniający dokładne monitorowanie i prognozowanie jakości wody. Czujniki rejestrujące zostaną zoptymalizowane do monitorowania wysokiej rozdzielczości wód śródlądowych i przybrzeżnych. Ze względu na procedury dotyczące współpracy Australii z Europą udział w Horyzoncie wymaga zgody Komisji Europejskiej, natomiast instytuty badawcze mogą występować w projektach ogólnoświatowych, gdzie nie ma ograniczeń udziału państw np. znany nam (CT) program Water4All lub występowanie wspólne w projekcie naukowym ERC.

      W Sydney spotkałam się z profesorem Andrew Skidmore, światowej sławy naukowcem, który aktualnie realizuje projekt ERC BIOSPACE, gdzie opracowuje fundamentalnie różne podejście do monitorowania bioróżnorodności na Ziemi, łącząc nowoczesne zdalne badania satelitarne z profilowaniem środowiskowego DNA (eDNA).

     Prof. A. Skidmore założył koncepcję, że DNA gatunków uzyskanych z próbek środowiskowych na lokalną skalę, połączone z metodami zdalnymi pozwolą zrozumieć obfitość i zmiany w bioróżnorodności na skalę regionalną, a ostatecznie również globalną, uzyskując rozwinięcie modelowania bioróżnorodności. Wiadomo jest, że globalna utrata różnorodności biologicznej nasila się i zagadnienie bioróżnorodności jest kluczowym dla świata. Prof. Andrew Skidmore pracuje na Uniwersytecie Twente w Holandii i Macquarie University w Sydney, jest otwarty na współpracę w projektach międzynarodowych.

 

     Miałam również możliwość spotkania się z Prof. Willem Vervoort, będącym wiodącym hydrologiem na Uniwersytecie Sydney i ekspertem w dziedzinie hydrologii ilościowej oraz zarządzania zlewnią. Pełni funkcję Dyrektora ARC Training Centre in Data Analytics for Resources and Environments (DARE). Jego głównym obszarem badawczym jest rozwój zrównoważonego zarządzania wodą w kontekście zmiennego klimatu, gdzie wykorzystuje długoletnią współpracę z badaniami rolniczymi i produkcją rolno-spożywczą. Jest otwarty na naukową współpracę i włączenia wspólnych badań i wyników na polu hydrologii do przyszłego grantu ERC.

     W Australii trwa obecnie Program 20 Milionów Drzew, zainicjowany w 2014 roku w celu ponownego ustanowienia zielonych korytarzy i zagrożonych obszarów ekologicznych. Program ten wspiera gatunki rodzime, współpracując ze społecznością lokalną i przyczyniając się do sekwestracji węgla w Australii. Program sadzenia drzew na dużych obszarach przekształconych w przeszłości z leśnych na tereny pastwisk ustanowił 29 508 062 drzew i 4 061 837 roślin podszycia w ramach 235 projektów. Na realizację przeznaczono ponad 62 milionów dolarów.

     Rząd australijski będzie kontynuować inwestycje w rehabilitację naturalnych siedlisk i w działania zalesiania w ramach Narodowego Programu Landcare.

      W zbiorowiskach roślinnych przeważa flora charakterystyczna dla klimatów suchych i gorących. Wnętrze kontynentu zajmują pustynie piaszczyste (bez roślinności) oraz półpustynie ze słonoroślami i kolczastymi krzewami (karłowate akacje, eukaliptusy, kazuaryny itd. Pustynie i półpustynie graniczą, zwłaszcza od północy, ze stepami twardolistnych traw. Na północy stepy przechodzą w sawanny, a te – w lasy monsunowe. Wybrzeża pd.-wsch. i pd.-zach. porastają lasy wawrzynolistne i zimozielone zarośla. Odrębna jest roślinność wsch. części Australii, gdzie przebywałam: na obszarach o dużych opadach (północno – wschodnia część) rosną wiecznie zielone lasy podrównikowe (figowce, palmy pandanusy, liany i epifity), a dalej na południe, w górach, występują wiecznie zielone lasy araukarii i bukanów, natomiast na najwyższych wzniesieniach Alp Australijskich – roślinność alpejska. Plagą gospodarczą Australii są przywiezione tu i mnożące się opuncje.