Magnetyzm ziemski

W Obserwatorium Borowa Góra od 2005 roku prowadzona jest rejestracja wartości składowych X, Y i Z wektora natężenia pola geomagnetycznego. Magnetometr LEMI, rejestrator oraz sonda umieszczone są w kopcu magnetycznym (rys.1) znajdującym się w południowej części terenu Obserwatorium.
Przebieg rejestracji zmian składowych X, Y, Z wektora natężenia pola geomagnetycznego prowadzonej w kopcu magnetycznym można śledzić w internecie pod adresem http://rtbel.igf.edu.pl/. Po wejściu na stronę należy dokonać wyboru obserwatorium BGA - Borowa Góra z listy dostępnej pod zakładką Selection of magnetograms (rys. 2).

              Rys. 1 Kopiec magnetyczny

Rys. 2. Przykładowy przebieg rejestracji składowych X, Y, Z wektora natężenia pola geomagnetycznego w Obserwatorium Borowa Góra na tle rejestracji z Centralnego Obserwatorium Geofizycznego Instytutu Geofizyki PAN w Belsku wraz z formularzem wyboru

Zapis przebiegu rejestracji magnetometru z kopca z ostatnich dwóch dni można śledzić również na stronie http://bg.igik.edu.pl:11180/magnetometr/. Przykładowy przebieg rejestracji składowych X, Y, Z w Obserwatorium Borowa Góra przedstawiony jest na rysunku 3.

Rys. 3 Przykładowy przebieg rejestracji składowych X, Y, Z wektora natężenia pola geomagnetycznego w Obserwatorium Borowa Góra

Obok kopca magnetycznego w Obserwatorium Borowa Góra znajduje się punkt bazowy (rys. 4), na którym wykonywane są pomiary absolutne elementów pola magnetycznego D, I i F potrzebne do wyznaczenia baz X, Y i Z. W 2011 r. wykonano trwałą stabilizację punktu bazowego oraz jego zabudowę. Montaż pawilonu magnetycznego (rys. 5) wokół punktu bazowego został wykonany z kantówki drzewa iglastego bez użycia materiałów zakłócających pole magnetyczne i zabezpieczony środkami impregnacyjnymi.          

                                                                                                                                                                                        Rys. 4. Bazowy punkt magnetyczny

Pomiary kontrolne składowej całkowitej F natężenia pola magnetycznego przed i po zabudowie nie wykazały zmian gradientu. Dodatkowo na terenie Obserwatorium zastabilizowano za pomocą tarczy punkt (mirę) na zerowy kierunek północy geograficznej, widoczny dobrze z okna pawilonu magnetycznego.                                                                                         

                                                                                                                                                                                     Rys. 5. Pawilon magnetyczny

W odległości 5 m na zachód od pawilonu wykopano dół 0.5 × 0.5 × 0.4 m, obetonowano go i zabezpieczono przed dużymi wahaniami temperatur lub wpływem innych zjawisk meteorologicznych. Służy on jako stanowisko dla sondy magnetycznej dublującej pracę sondy w kopcu magnetycznym. Rejestracja zmian pola magnetycznego w pawilonie w zależności od potrzeby prac terenowych będzie przerywana.
W maju 2012 roku po uprzednim przetestowaniu zamontowano w kopcu magnetycznym nowego typu rejestrator zmian pola magnetycznego. Umożliwia on bezpośrednie śledzenie przebiegów zmian pola geomagnetycznego na komputerze w sieci lub w Internecie. Poprzez sieć możliwe jest sterowanie pracą rejestratora.