Międzynarodowy Ziemski System Odniesienia (ITRS)

Międzynarodowy Ziemski System Odniesienia (ITRS) jest określony przez zbiór zaleceń, ustaleń oraz opisów modeli, niezbędnych do zdefiniowania początku, skali, orientacji i zmienności w czasie Konwencjonalnego Ziemskiego Systemu Odniesienia (CTRS) monitorowanego przez IERS. Jest to system geocentryczny, którego jednostką długości jest metr (SI).

Konwencjonalny Ziemski System Odniesienia (CTRS) został zdefiniowany w Rezolucji 2 XX Zgromadzenia Generalnego IUGG (Wiedeń, 1991). Zgodnie z przyjętą rezolucją, CTRS jest quasi–kartezjańskim systemem zdefiniowanym przez przestrzenny obrót względem nieobracającego się systemu geocentrycznego (GCRS — zdefiniowany przez IAU). Czasem współrzędnych CTRS jest TCG — czas współrzędnych GCRS. Początkiem CTRS jest środek mas Ziemi określony z uwzględnieniem oceanów i atmosfery. CTRS jest systemem kinematycznym niepodlegającym globalnemu, residualnemu obrotowi względem ruchów poziomych na powierzchni Ziemi.

Geocentryczny Ziemski System Odniesienia (GTRS) stanowi uściślenie CTRS, a jednocześnie dopasowanie ziemskiego systemu odniesienia do jednolitego formalizmu użytego do zdefiniowania niebieskich systemów odniesienia. GTRS został zatwierdzony w Rezolucji 2 XXIV Zgromadzenia Generalnego IUGG (Perugia, 2007) jako system czasoprzestrzenny zdefiniowany w zgodności Rezolucją B1.3 ZG IAU w 2000 r.

Międzynarodowy Ziemski System Odniesienia (ITRS) — zgodnie z Rezolucją 2 ZG IUGG (Perugia, 2007) — jest zdefiniowany jako szczególny Geocentryczny Ziemski System Odniesienia (GTRS), którego orientacja jest utrzymywana w ciągłości z poprzednimi uzgodnieniami międzynarodowymi (orientacja BIH) oraz przyjęty jako preferowany GTRS do zastosowań naukowych i praktycznych. Orientacja ITRS została początkowo zdefiniowana przez orientację BIH 1984.0, zaś jej zmienność w czasie określona poprzez zastosowanie warunku, iż globalna suma poziomych ruchów tektonicznych nie zawiera składowych obrotu.
W myśl postanowień IUGG i IAU (1991) skala ITRS jest spójna z czasem współrzędnych geocentrycznych TCG. Monitorowane i publikowane przez IERS współrzędne bieguna (xp, yp) stanowią parametry obrotu — transformacji ITRS w Ziemski System Pośredni (IRSZIEMSKI).

Praktyczną realizacją ITRS jest Międzynarodowy Ziemski Układ Odniesienia (ITRF). Poszczególne rozwiązania ITRF (ITRF88, ITRF89, ..., ITRF96, ITRF97, ITRF2000, ITRF2005 i ITRF2008) są opracowywane przez ośrodki obliczeniowe IERS w oparciu o obserwacje VLBI, LLR, SLR, GPS i DORIS. Każde kolejne rozwiązanie ITRF zawiera pozycje i prędkości stacji obserwacyjnych oraz pełną macierz kowariancji. Rozwój sieci ITRF w okresie ostatnich kilkunastu lat (5–krotny wzrost liczby stacji obserwacyjnych i poprawa ich przestrzennego rozkładu) oraz poprawa precyzji wyznaczenia pozycji i prędkości stacji dzięki zwiększaniu materiału obserwacyjnego i ulepszaniu strategii i metod opracowania obserwacji powodują znaczącą poprawę w kolejnych rozwiązaniach ITRF. Parametry transformacji pomiędzy układami ITRF są wyznaczane przez IERS i publikowane w IERS Conventions.